กฎหมายว่าด้วยการแข่งขันทางธุรกิจที่ไม่เป็นธรรม (Unfair Competition Act – UCA) ที่มีผลบังคับใช้แล้วในสหรัฐอเมริกาจะเป็นตัวกระตุ้นให้ผู้ผลิตและผู้ส่งออกสินค้าไปยังสหรัฐฯ จำเป็นต้องใช้ผลิตภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศที่ถูกกฎหมายในการผลิตและดำเนินธุรกิจในทุกขั้นตอน โดยการละเว้นกฎหมายอาจส่งผลให้สูญเสียโอกาสในการทำการตลาดและอาจถูกเรียกร้องค่าเสียหายจากคู่แข่งทางการค้ารายอื่นๆ ที่ปฏิบัติตามกรอบของกฎหมาย UCAทั้งภาครัฐและภาคเอกชนนำโดยกรมส่งเสริมการส่งออก กรมทรัพย์สินทางปัญญา สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และสมาคมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ไทย ได้ร่วมกันจัดงานสัมมนา UCA กับการพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขันของผู้ส่งออกไทย เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างการรับรู้ในเรื่องกฎหมาย UCA ซึ่งจะมีผลกระทบโดยตรงต่อผู้ผลิตและผู้ส่งออกในประเทศไทย ซึ่งทุกฝ่ายเชื่อว่าผู้ประกอบการจะต้องปรับตัวให้เข้ากับข้อกำหนดในเรื่องลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ อันจะเป็นการสร้างโอกาสและความได้เปรียบเหนือคู่แข่งในการทำธุรกิจการค้ากับสหรัฐอเมริกา
กฎหมายป้องกันการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมของสหรัฐอเมริกา ( The US Unfair Competition Act ) เรียกสั้นๆ UCA เริ่มใช้ครั้งแรก ในเดือนมิถุนายนปี 2010 ที่รัฐ Louisiana และในเดือนกรกฎาคม ปี 2011 มีการประกาศใช้ที่รัฐวอชิงตัน ปัจจุบันนี้มีรัฐทั้งหมดทั้งสิ้น 36 รัฐในสหรัญอเมริกา และ 3 ดินแดน ที่มีการบังคับใช้กฎหมาย UCA นี้ โดยมีวัตถุประสงค์หลัก คือ มุ่งให้เกิดความเท่าเทียมกันในหมู่ผู้ส่งออกสินค้ามายังสหรัฐ โดยมีหัวใจสำคัญคือ ห้ามสินค้าที่ผลิตโดยใช้ซอฟต์แวร์ปลอม ผิดลิขสิทธิ์ นำเข้ามาสหรัฐเด็ดขาด ทั้งทางตรงและทางอ้อม
“กฎหมาย UCA ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อเร็วๆ นี้ จะส่งผลให้ผู้ผลิตและผู้ส่งออกที่ละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ต้องสูญเสียโอกาสในการทำธุรกิจ และในขณะเดียวกันผู้ประกอบการที่ใช้ซอฟต์แวร์ที่ถูกต้องตามกฎหมายในการประกอบธุรกิจจะได้รับโอกาสที่เหนือกว่าในการส่งสินค้าไปขายในสหรัฐฯ” นายสมพร มณีรัตนกุล นายกสมาคมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ไทย กล่าว
กฎหมาย UCA กำลังเป็นประเด็นที่ถกกันอย่างกว้างขวางในกลุ่มของนักกฎหมายและแวดวงการค้าทั่วโลก โดยเฉพาะในแง่ของผลกระทบต่อผู้ผลิตและผู้ส่งออก โดยกฎหมายดังกล่าวกำลังอยู่ในช่วงของการประชาสัมพันธ์เผยแพร่ให้เป็นที่รับรู้โดยทั่วไป แต่เนื่องจากแรงกดดันด้านเศรษฐกิจที่ตกต่ำในสหรัฐฯ และความพยายามของรัฐบาลกลางที่จะกระตุ้นอัตราการจ้างงาน ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายเชื่อว่า การบังคับใช้กฎหมาย UCA จะเกิดขึ้นอย่างจริงจัง เพื่อสร้างความยุติธรรมในการแข่งขันระหว่างผู้ผลิตจากทั่วโลกและผู้ผลิตในสหรัฐฯ โดยประธานาธิบดี บารัค โอบามา ประกาศเป็นวาระแห่งชาติเมื่อวันที่ 24 มกราคมที่ผ่านมา ว่าจะมีการตั้งหน่วยงานกลางพิเศษเพื่อสืบค้นและดำเนินคดีกับแนวทางการค้าที่ไม่ยุติธรรมทุกประเภท
“ประเทศไทยถือว่าเป็นประเทศผู้ส่งออกชั้นนำของโลก เราจึงไม่ต้องการให้ปัญหาการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ กลายเป็นอุปสรรคต่อกิจกรรมการส่งออกของประเทศ ดังนั้นเราจึงขอความร่วมมือให้ผู้ผลิตและผู้ส่งออกหันมาใช้ซอฟต์แวร์ที่ถูกกฎหมายในทุกขั้นตอนของการประกอบธุรกิจ เพื่อให้เกิดความมั่นใจว่าตลาดส่งออกของไทยในสหรัฐฯ จะเติบโตต่อไปภายใต้กรอบของกฎหมายใหม่ที่มีผลบังคับใช้แล้ว,” นายบัณฑูร วงศ์สีลโชติ ประธานคณะกรรมการประเด็นทางการค้า สภาหอการค้าไทย กล่าว
อัตราการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ในประเทศไทยได้ลดลงจากประมาณ 80 เปอร์เซ็นต์ในปี 2549 มาอยู่ที่ประมาณ 73 เปอร์เซ็นต์ในปีปัจจุบัน ซึ่งเป็นอัตราการลดลงเร็วที่สุดเป็นอันดับ 2 ในเอเชียแปซิฟิก เป็นรองเพียงประเทศฮ่องกงเท่านั้น ซึ่งเป็นผลมาจากความร่วมมือของสำนักงานตำรวจแห่งชาติและหน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้องในการปราบปรามการละเมิดลิขสิทธิ์และส่งเสริมการรับรู้ของสาธารณชนในเรื่องการเคารพสิทธิด้านทรัพย์สินทางปัญญาเป็นอย่างดี
“กฎหมาย UCA จะส่งเสริมความได้เปรียบทางการค้าให้กับผู้ผลิตและผู้ส่งออกที่ใช้ซอฟต์แวร์ที่ถูกกฎหมาย